Τι είναι η Ιδιοδεκτικότητα;
Η ιδιοδεκτικότητα γνωστή και ως έκτη αίσθηση, είναι η δυνατότητα που έχει το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα να φέρνει σε επαφή και να συντονίζει τα διάφορα τμήματα του σώματος μεταξύ τους. Για παράδειγμα να ακουμπήσουμε με την άκρη του δακτύλου τη μύτη μας ή να περπατήσουμε προς τα εμπρός σε ευθεία γραμμή. Πως γνωρίζει το κάθε τμήμα του σώματος πως θα κινηθεί; Το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα είναι εκείνο που κατευθύνει τους μύες ώστε αυτά να γίνουν εφικτά.
Τι είναι η Κιναισθητική ικανότητα;
Ο όρος Κιναισθητική ικανότητα περιγράφει την ικανότητα του σώματος να συντονίζει τη κίνηση και να «αντιλαμβάνεται» τη θέση του στον χώρο και τον χρόνο. Πάρετε για παράδειγμα τις χορεύτριες ενός μπαλέτου, πρέπει να έχουν μεγάλη κιναισθητική ικανότητα, ώστε να κινούνται αρμονικά μεταξύ τους και να μη πέφτει η μια πάνω στην άλλη.
Η ιδιοδεκτικότητα είναι μια «εσωτερική αίσθηση» (Κεντρικό Νευρικό Σύστημα), ενώ η κιναισθητική ικανότητα μια «εξωτερική αίσθηση» (το σώμα σε σχέση με τον χώρο και τον χρόνο), εντούτοις συνεργάζονται και το ένα επηρεάζει άμεσα το άλλο. Το σκι αποτελεί ένα καλό παράδειγμα συνεργασίας μεταξύ τους. Απαιτεί από το σώμα αυτόματα να συντονίζει και να κινεί τα μέλη του ώστε να παραμένει όρθιο (ιδιοδεκτικότητα), αλλά ταυτόχρονα να ξέρει τη θέση του σώματος σε σχέση με τα πέδιλα του σκι και την ανάλογη κλίση (κιναισθητική ικανότητα).
Οι άνθρωποι έχουν διαφόρου βαθμού ιδιοδεκτικότητα ή κιναισθητική ικανότητα. Αυτή η ικανότητα μπορεί να μειωθεί ως αποτέλεσμα ενός τραυματισμού ή κάποιας παθολογικής κατάστασης, αλλά τα ευχάριστα νέα είναι ότι μπορεί να βελτιωθεί με την ανάλογη εξάσκηση. Η δυνατότητα να βελτιωθεί η κιναισθητική ικανότητα εξαρτάται από την καλή ιδιοδεκτικότητα. Για παράδειγμα αν περπατάς σε ένα βραχώδες μονοπάτι πρέπει να μπορείς να διατηρηθείς όρθιος, να μη πέσεις ή στραμπουλίσεις τον αστράγαλό σου και στη συνέχεια να προσαρμόσεις τη κίνηση σου σε αυτού του είδους την επιφάνεια. Άνθρωποι όλων των ηλικιών και ικανοτήτων μπορούν να ευεργετηθούν από την εξάσκηση αυτών των ικανοτήτων.
Τα παιδιά συχνά παρουσιάζουν στην ανάπτυξη τους μια ορμητικότητα που τα κάνει να φαίνονται χωρίς συντονισμό στις κινήσεις τους. Ηλικιωμένοι άνθρωποι συχνά χάνουν την ικανότητα συντονισμού και ισορροπίας. Πολλές παθήσεις ή φάρμακα μπορούν να επηρεάσουν αυτές τις ικανότητες. Αθλητές επαγγελματίες ή ερασιτέχνες έχουν ανάγκη να βελτιώσουν τις ικανότητες τους μέσω της βελτίωσης της ιδιοδεκτικότητας και της κιναισθησίας.