Το οστό αποτελείται από μια εξωτερική συμπαγή ζώνη, η οποία αποκαλείται φλοιός, μέσα στην οποία βρίσκεται η δοκιδώδης ή σπογγώδης ζώνη. Ο φλοιός είναι αυτός που δέχεται και ανθίσταται στις δυνάμεις παραμόρφωσης, ενώ το δοκιδώδες οστό δρα σαν ένα πολύπλοκο σύστημα στηριγμάτων. Ο χώρος ανάμεσα στις δοκίδες γεμίζει με λίπος ή ερυθρό μυελό, ο οποίος παράγει τα κύτταρα του αίματος. Η δομική μονάδα του οστού είναι ο οστεώνας, ο οποίος αποτελείται από τους αβέρνιους σωλήνες, μέσα στους οποίους βρίσκονται αιμοφόρα αγγεία και νεύρα, και το οστεοειδές που σχηματίζει πέταλα γύρω του. Το οστό περιβάλλεται από ένα «μανδύα» από ινοκολλαγονώδη ιστό ο οποίος αποκαλείται περιόστεο. ⠀ Το δοκιδωτό σύστημα είναι παρόμοιο με την ιδέα των ράβδων σιδήρου που περνούν από σκυρόδεμα για να του δώσει μεγαλύτερη σταθερότητα. Αυτές οι γραμμές του δοκιδωτού συστήματος ταιριάζουν με κοινές γραμμές δύναμης στο σώμα (σύστημα εφελκυσμού) και συνδέονται με άλλα οστά και έτσι σχηματίζονται οι αρθρώσεις. Η εικόνα του ποδιού δείχνει τη δύναμη του βάρους του σώματος (100%) να κατεβαίνει από την κνήμη και στον αστράγαλο. Ο αστράγαλος (Talus) είναι το οστό του ταρσού το οποίο αρθρώνεται με τη κνήμη και την περόνη στη ποδοκνημική άρθρωση. Είναι το οστό του άκρου ποδός που βρίσκεται σε υψηλότερη θέση και στηρίζεται πάνω στη πτέρνα. Έχει σχήμα σαλιγκαριού όπως φαίνεται από το πλάι. Προς τα εμπρός αρθρώνεται με το σκαφοειδές οστό. Έχει μια κεφαλή, ένα κοντό αυχένα και ένα διαπλατυσμένο σώμα. Η εικόνα δείχνει τις δυνάμεις να ακολουθούν τις δοκιδωτές γραμμές σε όλη τη διαδρομή μέσω των μεταταρσίων και στα δάχτυλα των ποδιών, επιτρέποντας τη δύναμη να ρέει από κοινού σε άρθρωση, από οστό σε οστό. Αυτή η δύναμη επιστρέφεται έπειτα μέσω της δύναμης αντίδρασης εδάφους ‘’Ground Reaction Force’’ μέσω των ίδιων «σιδηροδρομικών γραμμών». Αλλά όπως και οι σιδηροδρομικές γραμμές, επιτρέπουν μόνο στην αμαξοστοιχία (η δύναμη είναι η αμαξοστοιχία σε αυτήν την περίπτωση) να κινείται κατά μήκος τους (εάν συνδέονται μεταξύ τους στη σειρά). ⠀ Αυτό επικυρώνει τις ιδέες της «σωστής ευθυγράμμισης των αρθρώσεων – proper joint alignment» ή της συγκέντρωσης στην τεχνική εκτέλεσης μιας κίνησης στην προπόνηση. Εάν ένα άτομο έχει μια πρόσθια θέση του αστραγάλου από ένα προηγούμενο διάστρεμμα, το δοκιδωτό σύστημά του δεν είναι πλέον τόσο σταθερό και οι μαλακοί ιστοί πρέπει να ασκήσουν περισσότερη δύναμη για να διατηρήσουν τις αρθρώσεις σταθερές (tensegrity – κατασκευαστικές περιτονιακές αρχές ακέραιας τάσης).

Η σταθερότητα της ποδοκνημικής εξαρτάται από τις ενισχύσεις των συνδέσμων όπως επίσης και μϋικά από τους Περονιαίους (Di Giovanni et al, 2004).

Η βλάβη των έξω συνδεσμικών στοιχείων της ποδοκνημικής που χαρακτηρίζεται ως διάστρεμμα, αποτελεί την συχνότερη κάκωση ιδιαίτερα σε αυτούς που ασχολούνται με αθλητικές δραστηριότητες και έχει υπολογιστεί ότι αποτελεί το 15 % του συνόλου των αθλητικών κακώσεων. Στην καλαθοσφαίριση αποτελεί το 45% των κακώσεων (Γρίβας 2002), στο ποδόσφαιρο αποτελεί το 29% ( Stergioulas 2004, Gross 2002), ενώ στο στίβο το ποσοστό του τραυματισμού της ποδοκνημικής είναι μόλις 12% (Παπαλαδά και Μαλλιαρόπουλος 2001).Έχει υπολογισθεί ότι 25.000 άνθρωποι παθαίνουν διάστρεμμα καθημερινά (Rimando 2004). Συχνά η ανεπαρκή θεραπεία έχει ως αποτέλεσμα τη χρόνια αστάθεια και τα επαναλαμβανόμενα διαστρέμματα( Dootehai et al 2005).

 

Η θέση και η κίνηση των αρθρώσεων προσδιορίζεται από διάφορους τύπους μηχανουποδοχέων .Υπάρχουν δύο τύποι τέτοιον μηχανουποδοχέων που απολήγουν ο ένας στην άρθρωση (θυλακικά και συνδεσμικά στοιχεία) και ο άλλος στους μυς της άρθρωσης (Gross 1987). Οι τραυματισμοί στον αρθρικό θύλακο ή στους συνδέσμους συνοδεύονται από διαταραχές στην κιναισθησία (αντίληψη της κίνησης) (Roberts et al, 1999; McDonand et al, 1996). Παράλληλα όμως μειώνεται και η ικανότητα για αντίληψη της θέσης του μέλους (Carter et al, 1997; Fischer, Rasmussen and Jensen, 2000).

 

Σε περίπτωση διαστρέμματος προκαλείται διακοπή της λειτουργικής συνέχειας των μηχανουποδοχέων αυτών με αποτέλεσμα η άρθρωση για ικανό χρόνο να καθίσταται δυσλειτουργική, ασταθής και συνήθως επώδυνη (Freeman and Wyke 1964). Η φάση της αποκατάστασης έχει στόχο τη βελτίωση της μυικής ισχύος, της αντοχής, της ισορροπίας και της ιδιοδεκτικότητας κατά τη φόρτιση. Στο στάδιο αυτό (περίπου 3 εβδομάδες από την κάκωση) παρατηρείται ωρίμανση της επούλωσης του συνδέσμου. Η συνεχής άσκηση κατά τη φάση αυτή, με ελεγχόμενη ενδυνάμωση των μυών και κινητοποίηση της άρθρωσης έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει τη μηχανική και τη δομική αντοχή των συνδέσμων, καθώς προάγει τον προσανατολισμό των ινών του κολλαγόνου παράλληλα με τη φορά τάσης των συνδέσμων ( Greaser MC,2016).

 

Oι σύνδεσμοι εξυπηρετούν 3 κύριες λειτουργίες: 1) παρέχουν ιδιοδεκτικές πληροφορίες για την λειτουργία των αρθρώσεων έτσι ώστε σε περίπτωση διακοπής των συνδέσμων μπορεί να διακοπεί η ιδιοδεκτική λειτουργία. 2) οι σύνδεσμοι συμβάλλουν στην σταθερή λειτουργία της άρθρωσης εμποδίζοντας την υπερβολική κίνηση της άρθρωσης. 3) οι θεωρίες του Inman (1975) υποστηρίζουν ότι οι σύνδεσμοι είναι σημαντικοί ως ελεγχτές της άρθρωσης παρά ως σταθεροποιητές στην κίνηση της άρθρωσης. Όπως για παράδειγμα ο αστράγαλος κινείται από ραχιαία σε πελματιαία κάμψη οι σύνδεσμοι αυξάνουν τον έλεγχο της κίνησης που γίνεται και την σταθερότητα σε αντίθεση με τα οστά που την μειώνουν.

 

Η μετάδοση δύναμης διακυβεύεται καθιστώντας την κίνηση λιγότερο αποτελεσματική όταν οι δοκιδικές γραμμές δεν είναι συνδεδεμένες. Η εφελκυστικότητα αφορά την ισορροπία μεταξύ των στοιχείων συμπίεσης και των στοιχείων έντασης. Το δοκιδωτό σύστημα παρέχει τη στήριξη συμπίεσης, εκφορτώνοντας μαλακούς ιστούς όπως χόνδρους και συνδέσμους. ⠀ Η Ποδοκνημική είναι το αφεντικό της κινητικής αλυσίδας!

 
 
 

Ο ‘‘μηχανισμός windlass’’ είναι ένα μηχανικό μοντέλο που περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο η πελματιαία περιτονία υποστηρίζει το πόδι κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων που φέρουν βάρος και παρέχει πληροφορίες σχετικά με τις βιομηχανικές καταπονήσεις που τοποθετούνται στην πελματιαία περιτονία (Plantar Fascia – PF). ⠀

Δοκιμασία βαρούλκου (windlass test): O ασθενής, καθισμένος σε ένα κάθισμα, ακουμπά το πόδι του με τις κεφαλές των μεταταρσίων στο χείλος του καθίσματος. Κάντε παθητική ραχιαία κάμψη του μεγάλου δακτύλου. Εάν η κίνηση αυτή προκαλεί ή αυξάνει τον πόνο στην κατάφυση της πελματιαίας περιτονίας, είναι θετική για Πελματιαία Aπονευρωσίτιδα ή Άκανθα Πτέρνας. ⠀ Ο Hicks περιέγραψε αρχικά το πόδι και τους συνδέσμους του ως τριγωνική δομή ή δοκό. Η Πτέρνα, η άρθρωση Lisfranc, η άρθρωση Chopart και τα μετατάρσια σχηματίζουν δύο τόξα, ή αλλιώς “καμάρες” στο κάτω μέρος. Η διαμήκης “καμάρα” είναι εκείνη που καταννοοούν οι περισσότεροι άνρθρωποι και εκτείνεται από τη φτέρνα μέχρι τα δάχτυλα και η εγκάρσια “καμάρα” ανοίγεται στο πλάτος του πέλματος. Οι κατακόρυφες δυνάμεις από το σωματικό βάρος ταξιδεύουν προς τα κάτω μέσω της κνήμης και τείνουν να ισιώσουν τη μεσαία διαμήκη καμάρα. Επιπλέον, οι δυνάμεις της αντίδρασης του εδάφους (Ground Reaction Force) ταξιδεύουν προς άνω, πάνω στις κεφαλές της πτέρνας και των μεταταρσίων, οι οποίες μπορούν να μειώσουν περαιτέρω το φαινόμενο ισοπέδωσης (Flattening effect) της καμάρας επειδή αυτές οι δυνάμεις ασκούνται τόσο οπίσθια όσο και πρόσθια από την κνήμη. ⠀ Η εκτεταμένη τάση από την PF εμποδίζει την εξάπλωση της πτέρνας και των μεταταρσίων και διατηρεί την διαμήκη καμάρα. Η PF αποτρέπει την κατάρρευση των ποδιών λόγω του ανατομικού προσανατολισμού και της αντοχής σε εφελκυσμό.

Η PF προσομοιώνει ένα καλώδιο συνδεδεμένο στους αρθρώσεις της πτέρνας και των μεταταρσίων. Η στρέψη κατά τη διάρκεια της προωθητικής φάσης βάδισης τυλίγει την PF γύρω από την κεφαλή του μεταταρσίου. Αυτή η περιέλιξη της PF μειώνει την απόσταση μεταξύ του πτέρνας και των μεταταρσίων για να ανυψώσει την διαμήκη καμάρα. Η μείωση αυτή που προκύπτει από την ραχιαία κάμψη του μεγάλου δαχτύλου (hallux) είναι η ουσία της αρχής του μηχανισμού του βαρούλκου ‘‘μηχανισμός windlass’’. ⠀

Προβλήματα προκύπτουν όταν η ραχιαία κάμψη του μεγάλου δαχτύλου είναι περιορισμένη (οι 60 μοίρες είναι φυσιολογικές), τότε μπορεί να οδηγήσει σε αντισταθμιστικές ‘‘στρατηγικές’’ του ποδιού. Σε αυτήν την περίπτωση θα πρέπει να ξεκινήσετε με διάταση, SMR ή / και κινητοποίηση της μεταταρσοφαλαγγικής άρθρωσης του μεγάλου δακτύλου.

Αφήστε μια απάντηση

error: Content is protected !!
We use cookies to enhance your browsing experience and analyze site traffic. By continuing to use this site, you consent to our use of cookies.